Warszawa, 04 października 2016 r.

Szanowny Panie,

w odpowiedzi na petycje nr Sygn. BS.p.02.2016, w sprawie projektu ustawy zmieniającej ustawę o systemie oświaty, uprzejmie informuje.

Ministerstwo Edukacji Narodowej w ustawie z dnia 23 czerwca 2016 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1010) doprecyzowało przepisy art. 80 i 90 ustawy o systemie oświaty, dotyczące udzielania i rozliczania dotacji wypłacanych szkołom i placówkom z budżetów jednostek samorządu terytorialnego. Wprowadzenie zmian w tym zakresie by1o spowodowane dużym poziomem ogólności obecnych przepisów, co w konsekwencji skutkowało ich niejednolitym stosowaniem w skali kraju oraz powstawaniem sporów pomiędzy organami właściwymi do udzielania dotacji a jednostkami dotowanymi.

Problemy w zakresie systemu udzielania dotacji z budżetów jednostek samorządu terytorialnego, zgłaszane były od wielu lat przez różne podmioty realizujące zadania oświatowe, w tym przez jednostki samorządu terytorialnego i inne podmioty prowadzące szko1y i placówki oświatowe oraz regionalne izby obrachunkowe. Część zgłaszanych problemów dotyczy niejasnych lub budzących wątpliwości interpretacyjne przepisów systemu finansowania oświaty oraz dosyć wysokiego stopnia skomplikowania niektórych rozwiązań w tym zakresie.

W Ministerstwie Edukacji Narodowej będą prowadzone dalsze prace legislacyjne w zakresie kompleksowej modyfikacji przepisów art. 80 i 90 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2015 r., poz. 2156, z późn. zm.), dotyczących dotowania publicznych i niepublicznych przedszkoli, szkół i placówek, prowadzonych przez osoby fizyczne lub osoby prawne niebędące jednostkami samorządu terytorialnego.

Opinie i spostrzeżenia podmiotów stosujących przepisy regulujące kwestie dotowania szkół i placówek są bardzo ważnym elementem konsultacji społecznych. Dlatego też wszystkie uwagi zgłaszane do Ministerstwa Edukacji Narodowej w tej kwestii są rozpatrywane, wnikliwie analizowane i ewentualnie uwzględniane przy projektowanych zmianach przepisów ustawowych.

Należy podkreślić, że zmiany w zakresie przepisów dotacyjnych spotkały się z pozytywnym odbiorem przez samorządy. Projekt ustawy został pozytywnie zaopiniowany przez Komisje Wspólna Rządu i Samorządu Terytorialnego. Ponadto projekt ustawy był rozpatrywany przez Komisja Prawnicza na posiedzeniu w dniu 30 maja 2016 r. Komisja Prawnicza rozpatrzyła projekt ustawy pod względem prawnym, legislacyjnym i redakcyjnym, w tym w zakresie zgodności przepisów projektu z obowiązującym systemem prawa i zasadami techniki prawodawczej (protokół z posiedzenia Komisji Prawniczej jest dostępny w BIP RCL w ww. serwisie Rządowego Procesu Legislacyjnego).

Pragnę również poinformować, że problem zgłoszony w Pańskim piśmie w punkcie 9 został wyeliminowany na etapie prac sejmowych. W art. 80 ust. 3 został dookreślony przypadek gdy nie będzie istnieć najbliższa gmina prowadząca szkołę tego samego typu i rodzaju i spełniająca określone warunki.

Odnosząc się do kwestii podniesionej w przesłanym uzupełnieniu do petycji w piśmie z dnia 19 września 2016 r. nr BS.p.02a.2016 uprzejmie informuję, że w opinii Ministerstwa Edukacji Narodowej nie występuje sprzeczność miedzy cytowanym art. 5a. ust 3a ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw, a przepisami ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Jednostka samorządu terytorialnego posiada prawo dysponowania środkami w swoim budżecie (w tym otrzymanymi w ramach subwencji oświatowej) w granicach określonych przez ustawy dla realizacji prawnie określonych zadań. Art. 7 ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego stanowi, że o przeznaczeniu środków otrzymanych z tytułu subwencji ogólnej, decyduje organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego. Stosowanie ww. przepisów musi uwzględniać istniejący stan prawny, w tym przepisy, które określają sposób wykorzystania środków pochodzących z części oświatowej subwencji ogólnej. Należy podkreślić, że juz przed wejściem w życie rozwiązania wprowadzającego gwarancje; dotyczącą uczniów niepełnosprawnych, istniały rozwiązania, na mocy których jednostki samorządu terytorialnego zobowiązane były do przeznaczania części oświatowej subwencji ogólnej na określone zadania w wysokości nie niższej niż1 przewidziane w odrębnych przepisach.

Można tu wymienić chociażby przepisy dotyczące dotowania przez jednostki samorządu terytorialnego niepublicznych przedszkoli, szkół podstawowych oraz gimnazjów. Na przykład przepis art. 90 ust. 2a ustawy o systemie oświaty przewiduje, że dotacje dla szkól niepublicznych o uprawnieniach szkół publicznych przysługują na każdego ucznia w wysokości nie niższej niż kwota przewidziana na jednego ucznia danego typu szkoły w części oświatowej subwencji ogólnej otrzymywanej przez jednostkę samorządu terytorialnego. Jednostka samorządu terytorialnego jest zobowiązana do przekazania dotacji, której wielkość jest uzależniona od środków otrzymanych w ramach części oświatowej subwencji ogólnej. Z podobną sytuacją mamy do czynienia w przypadku wykorzystania środków subwencji oświatowej na podstawie art. 5a. ust 3a ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw.

Z poważaniem
Grzegorz Pochopień
Zastępca Dyrektora
Departament Strategii i Współpracy Międzynarodowej