Średnie (rzeczywiste) wynagrodzenie wyznaczone metodą średniowania po wszystkich grupach awansu
nieperiodycznych(nie comiesięcznych)/losowych/przypadkowych elementów wynagrodzeń mogących wystąpić na każdej z grup awansu. Metoda SRL.
2009-11-02, autorzy: Kamil Stępień II rok matematyki UJ, Bogdan Stępień
> powrót
Zanim przedstawimy nową metodę liczenia średnich wynagrodzeń nauczycieli proponujemy rozważyć dwa przypadki:
Przykład 1. W czasie jednego z pierwszych szkoleń, jakie przeprowadziliśmy w tym roku (było to w czerwcu) na temat średnich wynagrodzeń nauczycieli
i dopłat jedna z uczestniczek przedstawiła ciekawy przykład, który tutaj chcemy przytoczyć. Otóż w ubiegłym roku pracował w jej jst tylko
jeden nauczyciel na danej grupie awansu. Z końcem ubiegłego roku poszedł na emeryturę. W tym roku otrzymał tzw. trzynastkę i wydatek ten będzie
prawdopodobnie jedynym wydatkiem na wynagrodzenia tej grupie awansu. Powstaje, zatem pytanie ile wyniesie średnie wynagrodzenie nauczyciela
na tej grupie awansu w tym roku? Kto potrafi to wyznaczyć? Ministerstwo Edukacji Narodowej powinno umieć na to pytanie odpowiedzieć,
bo w Opisie sposobu wykonania przepisu art. 30a i 30b ustawy – Karta Nauczyciela
napisało: „Wkład wynikający z wypłaty tzw. „13” dla tych osób powinien być wliczany do wynagrodzeń tej grupy,
w której znajdował się nauczyciel w chwili przejścia na emeryturę.”.
Przy okazji, bez wahania pytajcie ludzi z MEN ile wyniesie w omawianym wyżej przypadku średnie wynagrodzenie?
Przykład 2. Teraz pragniemy przedstawić inny przypadek. Wyobraźmy sobie jednostkę samorządu terytorialnego, w której jest tylko jedna szkoła.
Załóżmy, że na grupie awansu dyplomowanych jest 10 nauczycieli oraz to, że regulamin płacowy był tak skonstruowany, że średnie wynagrodzenie
na tej grupie osiągnęło dokładnie poziom minimalny dozwolony prawem. Kopiujemy teraz rozważaną jst i stawiamy jej kopię obok.
Następnie wprowadzany pewne rozróżnienie tych jst poprzez to, że w oryginale wszyscy aktualni nauczyciele dyplomowani w ubiegłym roku
też byli dyplomowanymi i byli jedynymi dyplomowanymi. Zakładamy, że w kopii wszyscy aktualni dyplomowani byli w ubiegłym roku mianowanymi
i że w ubiegłym roku nie było nauczycieli dyplomowanych. Jeżeli założymy, że w oryginale na grupie awansu zawodowego dyplomowanych średnie
wynagrodzenie osiągnęło dokładnie wartość minimalną dozwoloną prawem to na kopii, co będzie? Oczywiście, że średnie wynagrodzenie na kopii na omawianej
grupie awansu nie zostanie osiągnięte. Czy to nie jest sprawa dziwna, paradoksalna? Obie jst są identyczne, mają identyczne szkoły i mają
identyczne regulaminy płacowe, ale jedna średnie osiągnęła a druga nie. Jedynymi różniącymi się elementami wynagrodzeń nauczycieli
na tej grupie awansu będą tzw. trzynastki. Gdybyśmy zastosowali prostą metodę liczenia średnich to musielibyśmy nauczycielom dyplomowanym
na kopii wypłacić dodatek uzupełniający w wysokości różnicy pomiędzy trzynastkami na oryginale i na kopii. Można by tu podawać kolejne przypadki prowadzące
do innych paradoksów, ale poprzestajemy na omówionych wyżej.
Przedstawiona niżej metoda kalkulacji średnich wynagrodzeń opracowaliśmy kilka lat temu na podstawie materiałów informacyjnych
wydanych przez Ministerstwo Edukacji Narodowej z serii Biblioteka Reformy Oświaty (z początku tego stulecia) i własnych przemyśleń.
W materiałach MEN, o których mowa wyżej niektóre elementy wynagrodzeń nauczycieli nie przypisuje się do grupy awansu, na której wystąpiły
a sumuje się je po wszystkich grupach i „rozlewa” po wszystkich grupach proporcjonalnie do liczby etatów na poszczególnych grupach awansu.
W wakacje tego roku ukazała się książka „Płace w oświacie 2009” autorstwa Artura Klaweneka pracownika MEN a wydana przez wydawnictwo Beck.
Książkę tą polecamy ze względu na fakt, że autor na stronie 46 pisze „Wchodzimy do grupy składników jednorazowych (...). Wydatki na te cele
nie są stałe i mogą być znacznie zróżnicowane na przestrzeni lat. Przyjmuje się zatem, by zarówno nagrody jubileuszowe, jak i odprawy emerytalno-rentowe,
były sytuowane dla nauczycieli wszystkich grup awansu zawodowego.” a nie polecamy między innymi na fakt, że na stronie 37 w pierwszym akapicie autor pisze: „Z uwagi na fakt, że ustawodawca w przepisie posługuje się pojęciami definiowalnymi „zatrudnienie średnioroczne”, „wydatki na wynagrodzenia” (...)
organ prowadzący (JST) nie ma upoważnienia, a zatem i możliwości dowolnego traktowania tych pojęć.”
a trzy akapity niżej na tej stronie pisze: „Ustawodawca nie definiuje sposobu obliczania średniorocznego zatrudnienia nawet w przepisach o rachunkowości. Oznacza to, iż sposób obliczania
powinien zostać przyjęty na poziomie danego samorządu i w odniesieniu co do szczegółowości celu jakiemu służą.”
Jeżeli dopuszczalna jest choćby jedna metoda różna od metody prostej omówionej w poprzednim artykule to metody innych jest wiele.
Można to łatwo udowodnić. My proponujemy metodę, która nie miesza wielkości różnego typu jak proponuje autor książki „Płace w oświacie 2009”
oraz broszury Ministerstwa Edukacji Narodowej wspomniane wyżej a efekt osiąga się identyczny.
Dla potrzeb stosowania proponowanej przez nas metody wyróżnia się dwie grupy elementów wynagrodzeń:
1. elementy nieperiodyczne (nie comiesięczne)/losowe/przypadkowe mogące wystąpić w każdej z grup awansu zawodowego,
2. pozostałe elementy wynagrodzeń.
Ad1. Pierwsze obejmują: odprawy emerytalno-rentowe, nagrody jubileuszowe, nagrody ze specjalnego funduszu nagród, wynagrodzenie dodatkowe (tzw. trzynastkę)
i do tej grupy powinno zaliczyć się również ekwiwalent urlopowy. (Tzw. trzynastkę dodaliśmy do tej grupy po rozważeniu omawianych wyżej przykładów
od czerwca tego roku a ekwiwalent urlopowy ostatnio.)
Ad2. Drugie obejmują (pozostałe elementy wynagrodzeń) periodyczne elementy wynagrodzenie np. wynagrodzenia zasadnicze, dodatek za wysługę
lat itp. oraz te elementy nieperiodyczne (nie comiesięczne)/losowe/przypadkowe, które nie mogą wystąpić
we wszystkich grupach awansu zawodowego jak np. zasiłek na zagospodarowanie.
Wszystkie elementy wynagrodzeń nieperiodyczne (nie comiesięczne)/losowe/przypadkowe mogące wystąpić w każdej z grup awansu
zawodowego sumuje się po wszystkich grupach awansu zawodowego oraz po całym roku i następnie rozdziela się tę sumę po wszystkich
grupach awansu zawodowego proporcjonalnie do sumy pozostałych elementów wynagrodzenia w poszczególnych grupach awansu zawodowego.
Metodologię wyznaczania tej średniej dla każdej z grup awansu zawodowego przedstawiają poniższe tabele.
Wydatki na nieperiodyczne (nie comiesięczne)/losowe/przypadkowe elementy wynagrodzeń mogące wystąpić w każdej grupie awansu
Wn,d
Wn,m
Wn,k
Wn,s
Wydatki na periodyczne elementy wynagrodzeń wraz z nieperiodycznymi (nie comiesięcznymi)/ losowymi/przypadkowymi elementami wynagrodzeń nie mogącymi wystąpić w każdej grupie awansu
Wp,d=Wd-Wn,d
Wp,m=Wm-Wn,m
Wp,k=Wk-Wn,k
Wp,s=Ws-Wn,s
Suma wydatków po wszystkich grupach awansu na nieperiodyczne (nie comiesięczne)/losowe/przypadkowe elementy wynagrodzeń mogące wystąpić w każdej grupie awansu
Wn=Wn,d+Wn,m+Wn,k+Wn,s
Suma wydatków po wszystkich grupach awansu na periodyczne elementy wynagrodzeń wraz z nieperiodycznymi (nie comiesięcznymi)/ losowymi/przypadkowymi elementami wynagrodzeń nie mogącymi wystąpić w każdej grupie awansu
Wp=Wp,d+Wp,m+Wp,k+Wp,s
Wskaźnik modyfikacji
wn/p=1+Wn/Wp
Pełne roczne wydatki na wynagrodzenia zmodyfikowane elementami nieperiodycznymi mogącymi wystąpić w każdej grupie awansu
Wl,d=Wp,d*wn/p
Wl,m=Wp,m*wn/p
Wl,k=Wp,k*wn/p
Wl,s=Wp,s*wn/p
Liczba etato-wynagrodzeń w całym roku
Nd
Nm
Nk
Ns
Średnie wynagrodzenie w roku wg grup awansu zawodowego zmodyfikowane nieperiodycznymi (nie comiesięcznymi)/losowymi/przypadkowymi elementami wynagrodzeń mogącymi wystąpić w każdej z grup awansu zawodowego
SdSRL=Wl,d/Nd
SmSRL=Wl,m/Nm
SkSRL=Wl,k/Nk
SsSRL=Wl,s/Ns
Tabela 2: Przykładowa kalkulacja średnich metodą SRL
Wydatki na nieperiodyczne (nie comiesięczne)/losowe/przypadkowe elementy wynagrodzeń mogące wystąpić w każdej grupie awansu
1
0
0
0
Wydatki na periodyczne elementy wynagrodzeń wraz z nieperiodycznymi (nie comiesięcznymi)/ losowymi/przypadkowymi elementami wynagrodzeń nie mogącymi wystąpić w każdej grupie awansu
4
3
2
1
Suma wydatków po wszystkich grupach awansu na nieperiodyczne (nie comiesięczne)/losowe/przypadkowe elementy wynagrodzeń mogące wystąpić w każdej grupie awansu
Wn = 1+0+0+0 = 1
Suma wydatków po wszystkich grupach awansu na periodyczne elementy wynagrodzeń wraz z nieperiodycznymi (nie comiesięcznymi)/ losowymi/przypadkowymi elementami wynagrodzeń nie mogącymi wystąpić w każdej grupie awansu
Wp = 4+3+2+1 = 10
Wskaźnik modyfikacji
wn/p = 1+1/10 = 1.1
Pełne roczne wydatki na wynagrodzenia zmodyfikowane elementami nieperiodycznymi mogącymi wystąpić w każdej grupie awansu
Wl,d = 4*1.1 = 4.4
Wl,m = 3*1.1 = 3.3
Wl,k = 2*1.1 = 2.1
Wl,s = 1*1.1 = 1.1
Liczba etato-wynagrodzeń w całym roku
Nd
Nm
Nk
Ns
Średnie wynagrodzenie w roku wg grup awansu zawodowego zmodyfikowane nieperiodycznymi (nie comiesięcznymi)/losowymi/przypadkowymi elementami wynagrodzeń mogącymi wystąpić w każdej z grup awansu zawodowego
SdSRL=Wl,d/Nd
SmSRL=Wl,m/Nm
SkSRL=Wl,k/Nk
SsSRL=Wl,s/Ns
Tabela 3: Porównanie metody SRL z metodą SRP na podstawie danych z tabeli 2